TERS OSMOZ ARITMA SİSTEMLERİ

1.Ham Su Girişi (Besleme Suyu)

RO sistemine gelen suyun giriş noktasıdır. Bu su genellikle şehir suyu, kuyu suyu, deniz suyu ya da endüstriyel su olabilir. Besleme suyu kalitesine bağlı olarak ön arıtma gereksinimleri değişir. Sistemin düzgün çalışabilmesi için gerekli olan suyu sağlar. Su kalitesi sistem performansını doğrudan etkiler.

2. Ön Filtrasyon Sistemi

a. Kum Filtreleri

Kum filtreleri, ham suyun içindeki büyük partikülleri ve askıda katı maddeleri filtreler. Membranın tıkanmasını önleyerek suyun fiziksel arıtımını gerçekleştirir. Bu, RO membranlarının ömrünü uzatır. Genellikle kuvars kumu gibi malzemeler kullanılır. Filtreleme sırasında suyun içindeki tortular tutulur ve belirli aralıklarla ters yıkama işlemi yapılır.

b. Aktif Karbon Filtreleri

Su içindeki klor, organik maddeler ve bazı zararlı kimyasalların tutulduğu filtredir. Klor gibi kimyasallar RO membranına zarar verebileceğinden, suyun bu maddelerden arındırılması önemlidir. Ayrıca suyun tadını iyileştirir. Aktif karbon filtresi, özellikle içme suyu uygulamalarında yaygın olarak kullanılır.

3. Su Yumuşatma Sistemi (Opsiyonel)

Sert su kaynaklarında, RO membranlarının kalsiyum ve magnezyum iyonlarından korunması için kullanılan sistemdir. Yumuşatma cihazları, iyon değiştirme yöntemiyle suyu yumuşatır. Suyun sertliğini azaltarak, RO membranının kireçlenmesini ve tıkanmasını engeller. İyon değiştirme reçinesi ile çalışır ve periyodik olarak sodyum klorür (tuz) ile rejenerasyon yapılması gerekir.

4. Yüksek Basınç Pompası

RO sistemlerinde suyun membrandan geçmesi için gereken basıncı sağlayan pompadır. Suyun, çözünmüş tuz ve mineralleri RO membranından ayırabilecek yüksek basınçta membrana iletilmesini sağlar. Genellikle 8-15 bar arasında çalışır. Endüstriyel RO sistemlerinde kullanılan yüksek basınç pompaları, büyük kapasitelerde su işlemek için güçlü motorlarla donatılmıştır.

5. RO Membranları

Ters osmoz sisteminin merkezinde yer alan yarı geçirgen membranlardır. Membranlar sadece su moleküllerinin geçmesine izin verirken, çözünmüş tuzlar, metaller, kimyasallar ve mikroorganizmaları tutar. Suyun saflaştırılmasını sağlar. RO membranı, 0.0001 mikron boyutuna kadar partikülleri filtreler, bu da suyun %95-99 arası saflıkta olmasını sağlar. Spiral sargılı poliamid membranlar yaygın olarak kullanılır. Farklı tiplerde membranlar deniz suyu, kuyu suyu ve atık su arıtımı için özelleştirilmiş olabilir.

6. Flow Meter (Debimetre)

Sistemdeki su debisini ölçen bir cihazdır. Sistemin giriş ve çıkış su debisini izlemek için kullanılır.Sistemin verimli çalışmasını sağlamak için suyun geçiş hızını kontrol eder. Sistem performansını izlemek ve membranlardaki olası tıkanmaları anlamak için önemlidir.Plastik veya paslanmaz çelik debimetreler kullanılır. RO sistemlerinde membran verimliliğini kontrol etmek için her iki su hattında (besleme ve atık) debi ölçümleri yapılır.

7. Depo Tankı

RO sisteminde arıtılmış suyun (permeat) toplandığı ve depolandığı tanktır. Sistem sürekli çalışırken temiz suyun stoklanmasını sağlar.Arıtılan suyun, kullanım için depolanmasını sağlar. Tankın kapasitesi, sistemin su üretim kapasitesi ile uyumlu olmalıdır.Evsel sistemlerde 10-20 litre, endüstriyel sistemlerde ise 1.000 litrelik depolama tankları kullanılabilir.

8. Atık Su Çıkışı (Konsantre Hat)

RO membranından geçen suyun arındırılmayan kısmı, yani atık su çıkışıdır. Bu su, membranın filtrelediği tuzlar ve kirleticilerle birlikte sistemden atılır.RO sisteminden çıkan atık suyu dışarıya iletir. Bu su, tuz oranı yüksek olduğu için genellikle drenaj hattına verilir.Atık su miktarı, arıtılan suya göre %25-50 oranında olabilir.

9. Basınç Regülatörü

RO sistemine gelen su basıncını düzenleyen cihazdır. Aşırı basınç membrana zarar verebileceğinden basınç regülasyonu önemlidir. Sisteme giren suyun basıncını kontrol eder ve yüksek basınçtan kaynaklanabilecek olası membran hasarlarını önler. 8-15 bar basınç aralığında çalışan regülatörler, su basıncını güvenli seviyelerde tutar.

10. TDS Metre (Toplam Çözünmüş Katı Madde Ölçer)

RO sisteminden çıkan arıtılmış suyun saflığını ölçmek için kullanılan cihazdır. Suyun içerisindeki çözünmüş tuz ve mineral miktarını ppm (milyonda bir) cinsinden ölçer.Arıtılmış suyun kalitesini izler ve suyun TDS seviyesinin istenen aralıkta kalıp kalmadığını gösterir. Yüksek TDS, membranın performansında azalma olduğunu gösterebilir.10-50 ppm aralığındaki TDS değeri, yüksek kaliteli arıtılmış suyu temsil eder.

11. PH Metre

Suyun pH seviyesini ölçen bir cihazdır. Arıtılmış suyun asidik veya alkali olup olmadığını izlemek için kullanılır.RO sistemlerinden çıkan suyun pH dengesini izler ve gerektiğinde düzeltici işlemler uygulanmasını sağlar. pH değeri, suyun genel kalitesini ve tüketim için uygunluğunu belirler.Arıtılmış suyun ideal pH aralığı 6.5 ile 8.5 arasında olmalıdır.

12. Anti-scalant Dozlama Ünitesi (Opsiyonel)

Suya, kalsiyum ve magnezyum birikimlerini önlemek için anti-scalant kimyasalı ekleyen ünitedir.Membranlarda oluşabilecek kireçlenmeyi engeller ve membranın ömrünü uzatır.Yüksek sertlikte sular için kullanılır. Kimyasal, suyun sertliğini düşürerek membranların kireçlenmesini önler ve performans düşüşünü engeller. Anti-scalant dozlama ünitesi, RO sistemlerine entegre edilerek, sistemin bakım ve temizlik ihtiyacını azaltır.

13. Kimyasal Temizlik Sistemi (CIP – Cleaning In Place)

RO membranları, zamanla kirlenebilir ve performans kaybı yaşayabilir. CIP sistemi, membranları yerinden çıkarmadan kimyasal çözeltilerle temizlemeyi sağlar.Membranlardaki organik ve inorganik birikimleri temizler ve membranların ömrünü uzatır. Bu sistem, özellikle endüstriyel RO sistemlerinde uzun süreli kullanımda önemli bir rol oynar.CIP sistemi, temizlik çözeltilerinin doğru dozajda uygulanmasını sağlar. Temizlik işlemi belirli aralıklarla yapılmalı ve sistem performansı düzenli olarak izlenmelidir.

14. Düşük Basınç Şalteri

RO sistemine giren suyun basıncı düşük olduğunda sistemi korumak amacıyla devreye giren güvenlik ekipmanıdır.Sistemin düşük basınç nedeniyle zarar görmesini engeller. Su basıncı belirlenen seviyenin altına düştüğünde sistemi otomatik olarak durdurur.Özellikle su kaynağındaki basınç dalgalanmaları olan tesislerde, düşük basınç şalteri membranların korunmasına yardımcı olur.

15. Yüksek Basınç Şalteri

RO sistemine giren suyun basıncı çok yüksek olduğunda membranı korumak amacıyla devreye giren şalterdir.Sisteme gelen suyun basıncı istenilen seviyenin üzerine çıktığında, RO sisteminin aşırı basınç altında çalışmasını engeller ve sistemi kapatır.Endüstriyel uygulamalarda kullanılan yüksek basınç şalteri, özellikle suyun kaynağındaki basınç yükseldiğinde devreye girer ve sistemi güvenli duruma getirir.

16. Drenaj Sistemi

RO sisteminden çıkan atık suyun (konsantre su) tahliyesi için kullanılan drenaj hattıdır. Atık suyun sistemden güvenli bir şekilde uzaklaştırılmasını sağlar.Atık suyun tesisin dışına ya da belirlenen bir alana tahliye edilmesini sağlar. Bu suyun tuz oranı yüksek olduğu için genellikle yeniden kullanım için uygun değildir ve özel drenaj sistemlerine ihtiyaç duyulur.Atık su miktarı, besleme suyunun tuzluğuna ve RO sisteminin verimliliğine bağlıdır. Genellikle sistemin kapasitesine göre tasarlanmış bir drenaj sistemi kurulur.

17. İletkenlik Ölçer

Arıtılmış suyun kalitesini, iletkenlik seviyesi (TDS – Toplam Çözünmüş Katı Madde) ile ölçen cihazdır. Suyun saflık seviyesini kontrol etmek için kullanılır.Saf suyun ne kadar saf olduğunu belirler. Yüksek iletkenlik, suyun içinde çözünmüş maddeler olduğunu gösterir ve membran performansının düştüğüne işaret eder.Evsel su arıtma sistemlerinde iletkenlik genellikle 50-100 μS/cm (mikrosiemens) aralığında olmalıdır. Endüstriyel sistemlerde ise daha düşük seviyeler gerekebilir.

18. Otomatik Durulama Vanası

RO membranlarını korumak için düzenli olarak durulama işlemi yapan otomatik vanadır. Özellikle duruş ve kalkış süreçlerinde membranın korunmasını sağlar.Membran üzerinde biriken tuzların ve kirleticilerin durulama suyuyla temizlenmesini sağlar. Bu işlem, membranın tıkanmasını ve verim kaybını önler.Otomatik durulama vanası, sistem durduktan sonra kısa bir süre devreye girerek membranı yıkar. Bu işlem, RO sisteminin uzun ömürlü olmasına katkı sağlar.

19. UV Dezenfeksiyon Sistemi (Opsiyonel)

Arıtılmış suyun mikrobiyolojik olarak güvenli hale getirilmesi için kullanılan ultraviyole (UV) ışık sistemidir.Bakteri, virüs ve diğer mikroorganizmaları öldürerek suyu dezenfekte eder. RO sisteminden çıkan su, mikrobiyolojik olarak güvenli hale gelir.Özellikle içme suyu üretiminde kullanılan UV sistemleri, kimyasal kullanmadan mikropları yok etmek için etkili bir çözümdür.

20. PH Düzenleyici (Opsiyonel)

Arıtılan suyun pH seviyesini istenen aralığa getirmek için kullanılan kimyasal dozlama ünitesidir. RO suyu genellikle asidik olabileceği için pH düzenlenmesi gerekir.Suyun pH seviyesini nötr veya hafif alkali yaparak suyun tüketim için daha uygun hale gelmesini sağlar.Evsel sistemlerde RO suyu genellikle asidik olur (pH 5-6 arası). Bu durumda, pH düzenleyici ünite suyun pH seviyesini 7-8 aralığına getirir.

21. Bypass Hattı

Sistem bakımı, temizlik veya tamir gibi durumlarda RO sistemini devre dışı bırakmak ve suyun arıtma sistemini by-pass ederek geçiş yapmasını sağlayan hattır.Sistem bakımdayken veya çalışmadığında, suyun direkt olarak sisteme ulaşmasını sağlar. Bu şekilde kesintisiz su temini sağlanır.Özellikle endüstriyel sistemlerde, bypass hattı sayesinde sistem çalışmadığında tesisin su ihtiyacı devam ettirilebilir.